वटवृक्ष संपुर्ण माहीती मराठी |वड | Banyan Tree information in Marathi |  Vad








वटवृक्ष संपुर्ण माहीती मराठी |वड | Banyan Tree information in Marathi | Vad






आज आपण अशाच एका विशाल वृक्षाबद्दल जाणून घेणार आहोत. जगातील सर्वात मोठ्या वृक्षांपैकी कोणता एक वृक्ष आहे, ज्याला भारतात बरगड का पेड किंवा वटवृक्ष म्हणून ओळखले जाते. वटवृक्षात असे अनेक रंजक तथ्य आहेत, जे आपल्या माहितीपासून दूर आहेत. ज्याबद्दल आपण आज जाणून घेणार आहोत. याशिवाय वडाचे फायदे आणि हानी देखील तुम्हाला कळेल.








Table of Contents - Banyan Tree




  • वटवृक्षाचा मराठीत अर्थ (Banyan Tree Meaning in Marathi) 
  • वटवृक्ष माहिती (Banyan Tree Information in Marathi) 
  • Name of Banyan Tree Called of Different Languages Hindi, Punjabi, Marathi Etc.
  • वटवृक्षाचे फायदे वटवृक्षाचे फायदे मराठीत (Benefits of Banyan Tree in Marathi) 
  • सांधेदुखीमध्ये वडाचे फायदे
  • दात आणि हिरड्या निरोगी ठेवा
  • केस निरोगी ठेवा
  • वटवृक्षाचे नुकसान
  • सर्वात जुने वटवृक्ष कुठे आहे
  • वटवृक्षाबद्दल वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न
  • वटवृक्षात विशेष काय आहे?
  • वटवृक्ष पवित्र का आहेत?
  • आपण वटवृक्षाची फळे खाऊ शकतो का?
  • पिंपळ आणि वडाचे झाड एकच झाड आहे का?
  • वडाचे झाड कसे ओळखावे?
  • वटवृक्षापासून बोन्साय कसे वाढवायचे?










वटवृक्षाचा मराठीत अर्थ (Banyan Tree Meaning in Marathi) 




भारतात आढळणारा एक प्रचंड वृक्ष, ज्याला वटवृक्ष किंवा बरगद चे झाड म्हणतात. ज्याची मुळे फांद्यांतून बाहेर पडतात आणि ती हळूहळू वाढून जमिनीला स्पर्श करते. जमिनीवर पोहोचल्यानंतर, हे मूळ स्तंभाच्या रूपात झाडाशी जोडते आणि नवीन मुळे तयार करते.








वटवृक्ष माहिती




वटवृक्ष म्हणजे मोठमोठ्या शाखांचे मोठे झाड आहे. काही लोकांना माहित नाही की भारताचा राष्ट्रीय वृक्ष कोणता आहे? वटवृक्ष हा भारताचा राष्ट्रीय वृक्ष आहे.



1950 मध्ये वडाला भारतीय वृक्ष बनवण्यात आले. हे भारताच्या सर्व भागात आढळते. या झाडाची सावली खूप थंड असते. उन्हाळ्यात लोकांना त्याच्या सावलीत बसायला आवडते.



काही जुन्या आख्यायिकांनुसार, हे झाड इतके मोठे असू शकते की सुमारे 80000 ते 10000 लोक त्याच्याभोवती सहज बसू शकतात. वटवृक्षाला इंग्रजी भाषेत Banyan Tree म्हणतात.



काही लोकांचा असा विश्वास आहे की या झाडाला बनिया हे नाव पडले कारण जुन्या काळी भारतातील व्यापारी उन्हाळ्याच्या दिवसात या झाडाच्या सावलीत आराम करण्यासाठी बसायचे.



भारताव्यतिरिक्त, वटवृक्ष त्याच्या शेजारील देश पाकिस्तान, बांगलादेश आणि म्यानमारच्या उष्णकटिबंधीय आणि उप-उष्णकटिबंधीय प्रदेशात देखील आढळतो.









वटवृक्ष माहिती मराठी मध्ये (Banyan Tree Information in Marathi) 




वटवृक्ष हे पार्थिव द्विगुणित आणि फुलांचे झाड आहे, ज्याची उंची सुमारे 20 ते 25 मीटर किंवा त्याहून अधिक असू शकते. हे झाड सहसा इतर मोठ्या झाडांच्या वर वाढते. बनियन म्हणजे फिकस बेंगालेंसिस. वडाचे लाकूड कडक आणि मजबूत असते. ज्याचा उपयोग फर्निचर किंवा इतर उपयुक्त वस्तू बनवण्यासाठी केला जातो.



वटवृक्षाची मुळे मजबूत असतात आणि ती झाडाच्या फांद्या खाली लटकत असतात. तो झाडाभोवती लटकतो आणि हवेत डोलत राहतो. जसे झाड म्हातारे होते. तसे, त्याची मुळे जमिनीला स्पर्श करण्यासाठी वाढतात आणि ते जमिनीच्या आधाराने एक खांब बनवतात.



वडाची देठ सरळ आणि कडक असते. तर काही मुळे झाडावर लटकतात आणि जमिनीत प्रवेश करतात, तेव्हा वनस्पती आणखी वेगाने वाढू लागते. याचे कारण असे की त्याची इतर मुळे देखील जमिनीतील पोषक तत्वे शोषून घेतात.



वडाच्या पानांचा आकार अंडाकृती असतो. जे मोठे आणि जाड कातडीचे असतात. या पानांचा वरचा भाग चमकदार असतो आणि खालचा भाग किंचित खडबडीत असतो. या पानांची लांबी सुमारे 5 इंच ते 7 इंच असते. वडाच्या पानांचा सुरुवातीचा रंग लाल असतो. जेव्हा पान पूर्ण आकार घेते तेव्हा ते हिरवे होते. वडाचे पान तुटल्यावर आतून पांढरा दुधाळ चिकट पदार्थ बाहेर येतो.



वडाच्या झाडालाही फळे येतात, त्याची फळे गोलाकार असतात, लहान असतात. या फळांचा रंग लाल असतो, ज्यामध्ये लहान बिया असतात. वटवृक्षाचे आयुष्य किती असते? वटवृक्षाचे आयुष्य सुमारे एक हजार वर्षे किंवा त्याहून अधिक असते. तथापि ते निश्चित करणे कठीण आहे. त्याच्या वयाचे रहस्य त्याच्या मुळांमध्ये आहे.



हिंदू धर्मात वडाच्या झाडाला खूप महत्त्व दिले गेले आहे. ब्रह्मा, विष्णू, महेश, पीपळ आणि कडुनिंब या त्रिमूर्तीच्या वटखेरीज हिंदू धर्मात महत्त्वाची झाडे आहेत. वटवृक्षाची पूजा अनेक व्रत आणि सणांना केली जाते.








Name of Banyan Tree Called of Different Languages Hindi, Punjabi, Marathi Etc.




हिंदी            - बनियन, बट, बर, बनियन

इंग्रजी          - Banyan, ईस्ट इण्डियन फिग ट्री

पंजाबी        - बन्यान (बारगड), बार (बार)

Punjabi   - बरगद (Bargad), बर (Bar)

Kannada - मरा (Mara), अल (Al), अला (Ala)

Bengali    - बडगाछ (Badgach), बर (Bar), बोट (Bot)

Oriya        - बरो (Boro)

Tamil        - अला (Ala), अलम (Alam)

Arabic      - तईन बनफलिस (Taein banfalis), जतुलेजईब्वा (Jhatulejaibva)

Sanskrit  - वट वृक्ष, न्यग्रोध, स्कन्धज, ध्रुव, क्षीरी, वैश्रवण, वैश्रवणालय, बहुपाद, रक्तफल, शृङ्गी, वास

Urdu        - बर्गोडा (Bargoda)

Gujarati   - वड (Vad), वडलो (Vadlo)

Malayalam - अला (Ala), पेरल (Peral)

Konkani - वड (Vad)

Nepali    - बर (Bar)

Marathi - वड (Wad), वर (War)

Persian  - दरखत्तेरेशा (Darakhteresha)

Telugu    - र्री (Marri), वट वृक्षी (Vati)








वटवृक्षाचे फायदे मराठीत Benefits of Banyan Tree in Marathi




वटवृक्ष हे औषधी गुणधर्मांनी परिपूर्ण आहे. याचे अनेक फायदे आहेत. या लेखात, आम्ही तुम्हाला त्यामध्ये आढळणारे घटक आणि ते कशासाठी फायदेशीर आहे याबद्दल सांगू. वटवृक्षाचे फायदे जाणून घेऊया.







सांधेदुखीमध्ये वडाचे फायदे




काही संशोधनानुसार असे आढळून आले आहे की शरीराची प्रतिकारशक्ती कमी झाल्यामुळे सांधेदुखी होते. वडामध्ये असे अनेक घटक आढळतात, जे आपल्या शरीरासाठी खूप फायदेशीर असतात. वडाच्या पानांमध्ये क्लोरोफॉर्म, ब्युटानॉल आणि पाणी आढळते. हे सर्व रोग प्रतिकारशक्ती वाढवतात. याशिवाय वडामध्ये अँटी-इंफ्लेमेटरी गुणधर्म देखील आढळतात, जे सुजन कमी करण्यास मदत करतात.



त्वचेच्या पिंपल्समध्ये उपयुक्त - बरगदीचे मूळ त्वचेशी संबंधित विकारांवर फायदेशीर आहे. असे अनेक गुणधर्म त्याच्या आत आढळतात, जे पिंपल्स बरे करतात.








दात आणि हिरड्या निरोगी ठेवा




वटवृक्षाचा प्रत्येक भाग उपयुक्त आहे. यामध्ये असलेले अँटीऑक्सिडंट्स आणि अँटी-मायक्रोबियल्स तोंडातील बॅक्टेरिया नष्ट करतात. वडाच्या मुलायम मुळाचा पेस्ट म्हणून वापर केल्यास तोंडाशी संबंधित अनेक समस्या दूर होतात.








केस निरोगी ठेवा




वर सांगितल्याप्रमाणे वडामध्ये अँटी-मायक्रोबियल गुणधर्म आढळतात. जे बॅक्टेरियल इन्फेक्शन दूर करण्यात मदत करतात. वडाच्या झाडाची साल आणि झाडाची पाने एकत्र करून पेस्ट बनवा. ही पेस्ट केसांना लावल्याने केस निरोगी होतात.







वटवृक्षाचे नुकसान




आतापर्यंत वटवृक्षाचे कोणतेही नुकसान झालेले नाही. मग ते वापरताना आपण नियंत्रित प्रमाणात वापरावे. वटवृक्षाच्या वापरण्यापूर्वी, या गोष्टी लक्षात ठेवणे आपल्यासाठी खूप महत्वाचे आहे.



त्वचा किंवा केसांशी संबंधित कोणत्याही प्रकारे वटवृक्षाचा वापरण्यापूर्वी, आपण निश्चितपणे आयुर्वेदिक डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा, जेणेकरून आपल्याला कोणत्याही प्रकारच्या समस्येचा सामना करावा लागणार नाही.



वडाच्या पानांत व मुळांतून दुधासारखा पदार्थ बाहेर पडतो. या दुधामुळे तुम्हाला कोणत्याही प्रकारची एलर्जी किंवा इतर समस्या असल्यास तुम्ही ताबडतोब डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा. किंवा ते वापरणे थांबवा.








सर्वात जुने वटवृक्ष कुठे आहे? 




जगातील सर्वात जुने वटवृक्ष आचार्य जगदीश चंद्र बोस बोटॅनिकल गार्डन, कोलकाता (भारत) येथे आहे. हे झाड जगातील सर्वात मोठे वटवृक्ष आहे, 1787 मध्ये या बागेत लावले होते.



सध्या हे झाड इतके पसरले की त्याच्या मुळापासून मोठे जंगल तयार झाले आहे. जर तुम्ही हे वटवृक्ष प्रत्यक्षात पाहिले तर तुमचा विश्वास बसणार नाही की ते एकच झाड आहे. हे झाड 14,500 चौरस मीटर परिसरात पसरले आहे. ज्याची उंची सुमारे 22 ते 24 मीटर आहे.



ज्याच्या वर सुमारे चार हजार मुळे जमिनीला स्पर्शून गेली आहेत. त्याच्या वाढत्या लोकप्रियतेमुळे, हे झाड जगातील सर्वात रुंद वृक्ष म्हणून देखील ओळखले जाते. या झाडावर अनेक प्रकारचे पक्षी राहतात. जर आपण त्यांच्या प्रजातींबद्दल बोललो तर ते पक्ष्यांच्या 80 पेक्षा जास्त प्रजातींचे घर आहे.








वटवृक्षाबद्दल वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न




वटवृक्षात विशेष काय आहे?



वटवृक्ष आपल्या कळ्या अंजिरासारख्या दोन मोठ्या पानांनी झाकतो. जेव्हा त्याची नवीन पाने निघतात तेव्हा त्यांचा सुरुवातीचा रंग लाल असतो. जुने वटवृक्ष आपली मुळे हवेत लटकवतात आणि जसजसे ते जुने होत जाते तसतशी मुळे घट्ट व मजबूत होतात.







वटवृक्ष पवित्र का आहेत?




हिंदू धर्मात वडाचे झाड पवित्र मानले जाते, कारण ते देवाचे निवासस्थान आहे असे मानले जाते. याशिवाय वडाच्या आजूबाजूला पितर आणि देवांचा वास असल्याचेही मानले जाते. हे झाड आध्यात्मिक ऊर्जा उत्सर्जित करते.








आपण वटवृक्षाची फळे खाऊ शकतो का?




वडाचे पिकलेले फळ लाल रंगाचे असून त्यात कोणत्याही प्रकारचे विष नसते. परंतु ते खाणे कठीण आहे, कारण त्याची चव विचित्र आहे. पण वडाची पाने खाण्यायोग्य मानली जातात, त्याची पाने पातरवाडी बनवण्यासाठी देखील वापरली जातात.








पिंपळ आणि वडाचे झाड एकच झाड आहे का?




या दोन झाडांचे कुटुंब एक आहे, दोन्ही झाडे Moraceae कुटुंबातील आहेत. पण त्यांच्या प्रजाती वेगळ्या आहेत. बरगड्याचे वनस्पति नाव फिकस बेन्थालेन्सिस आहे आणि पीपळ वृक्षाचे वनस्पति नाव फिकस धर्मियोसा आहे.








वडाचे झाड कसे ओळखावे?




वटवृक्षावर लावलेल्या फळांच्या बिया पक्षी इतर झाडांवर ठेवतात. त्यामुळे ते इतर झाडांच्या फांद्यावरही वाढू लागते. याशिवाय वटवृक्ष हवेत लटकलेल्या मुळांवरूनही ओळखता येतो आणि त्याच्या सुरुवातीच्या पानांचा रंग लाल असतो. वटवृक्षाच्या या काही प्रमुख ओळखी आहेत.








वटवृक्षापासून बोन्साय कसे वाढवायचे?




वडाचे बोन्साय बनवण्यासाठी लहान रोपाची गरज असते. या वनस्पतीला सुरुवातीपासूनच बोन्सायचा आकार दिला जातो. यासाठी एल्युमिनियम वायरच्या मदतीने त्याला आकार दिला जाते. त्याची मुळे झाडाभोवती पसरलेली असतात. जेणेकरून एखाद्याला चांगल्या बोन्सायचा आकार मिळू शकेल. अशा प्रकारे वटवृक्षाचे बोन्साय तयार करता येते.











वटवृक्ष संपुर्ण माहीती मराठी |वड | Banyan Tree information in Marathi | Vad

 कपिल देव संपुर्ण माहीती मराठी | Kapil Dev Information in Marathi









कपिल देव संपुर्ण माहीती मराठी | Kapil Dev Information in Marathi





कपिल देव यांचे चरित्र, बायोग्राफी, क्रिकेट, विश्वचषक 83, विवाह, मुले, चित्रपट 83, पत्नी, कुटुंब, मुलगी, मालमत्ता (Kapil Dev biography in Marathi, wife ,daughter, stats, family ,retirement date, Ranveer Singh Movie 83 ,world cup in 1983,cricket,bowling speed, net worth )








कपिल देव हे माजी भारतीय क्रिकेटपटू आहेत. त्यांनी 1999 ते 2000 या काळात भारताचे राष्ट्रीय प्रशिक्षक म्हणूनही काम केले आहे. 1983 च्या विश्वचषकादरम्यान त्यांनी भारताचे नेतृत्व केले आणि पहिल्यांदाच ट्रॉफी जिंकली.



2002 मध्ये, त्यांना विस्डेनने शतकातील भारतीय क्रिकेटपटू म्हणून नामांकित केले. त्यांना हा खेळ खेळणाऱ्या सर्वोत्कृष्ट अष्टपैलू खेळाडूंपैकी एक मानला जातो. 2010 मध्ये, त्यांना आयसीसी क्रिकेट हॉल ऑफ फेममध्ये समाविष्ट करण्यात आले.








Table of Contents - Kapil Dev




  • कपिल देव यांचे चरित्र
  • कपिल देव प्रारंभिक जीवन (Kapil Dev Early Life )
  • कपिल देव कुटुंब ( Kapil Dev  Family)
  • कपिल देव यांची क्रिकेट कारकीर्द (Kapil Dev  cricket career)
  • कपिल देव कॅप्टन म्हणून (Kapil Dev as a Captain)
  • 1983 विश्वचषक (1983 World cup)
  • कपिल देव यांची कामगिरी (Kapil Dev achievements)
  • टेस्ट क्रिकेट
  • एकदिवसीय क्रिकेट
  • कपिल देव वाद ( Kapil Dev Controversies )
  • कपिल देव यांना सन्मान मिळाला  ( Kapil Dev Awards/Honours )
  • कपिल देव यांच्या जीवनावर आधारित चित्रपट (’83’ movie )
  • कपिल देव यांच्या आयुष्यातील रोचक तथ्य (Kapil Dev unknown facts)









कपिल देव यांचे चरित्र



नाव           - कपिल देव

पूर्ण नाव     - कपिल देव रामलाल निखंज

टोपणनाव   - हरियाणा चक्रीवादळ, केडी

जन्मतारीख - 6 जानेवारी 1959

वय            - 62 वर्षे (2021 मध्ये)

जन्मस्थान  - चंदीगड, भारत

मूळ गाव    - चंदीगड, भारत

शिक्षण       - माहीत नाही

शाळा         - डीएव्ही वरिष्ठ माध्यमिक शाळा, सेक्टर 8-सी,                     चंदीगड

जात           - जाट

राशी          - मकर राशी

छंद           - गोल्फ खेळणे, टेबल टेनिस आणि स्क्वॅश,                          चित्रपट पाहणे

उंची          - 6 फूट

वजन         - 80 किलो

डोळ्याचा रंग - गडद तपकिरी

केसांचा रंग    - पांढरा आणि काळा

व्यवसाय       - क्रिकेटर, व्यापारी

आंतरराष्ट्रीय पदार्पण एकदिवसीय - 1 ऑक्टोबर 1978 पाकिस्तान विरुद्ध क्वेटा येथे

कसोटी       - 16-21 ऑक्टोबर 1978 पाकिस्तान विरुद्ध                       फैसलाबाद येथे

आंतरराष्ट्रीय निवृत्ती वनडे – १७ ऑक्टोबर १९९४ फरिदाबाद येथे वेस्ट इंडिजविरुद्ध

कसोटी – 19-23 मार्च 1994 न्यूझीलंड विरुद्ध हॅमिल्टन येथे

होम टीम (घरगुती/राज्य संघ) - हरियाणा

                                         • नॉर्थहॅम्प्टनशायर

                                         • वूस्टरशायर

प्रशिक्षक - देश प्रेम आझाद

फलंदाजीची शैली - उजव्या हाताने फलंदाज

गोलंदाजीची शैली - उजव्या हाताचा वेगवान मध्यम गोलंदाज

आवडते शॉट - हुक आणि ड्राइव्ह

आवडता चेंडू - आऊट-स्विंग आणि इन-स्विंग यॉर्कर

वैवाहिक स्थिती - विवाहित

लग्नाची तारीख वर्ष - 1980

निव्वळ संपत्ती - रु. 220 कोटी










कपिल देव प्रारंभिक जीवन (Kapil Dev Early Life )




कपिल देव निखंज यांचा जन्म 6 जानेवारी 1959 रोजी चंदीगड, भारत येथे झाला. त्यांचे वडील, राम लाल निखंज, दिपालपूर, पाकिस्तानचे होते आणि त्यांची आई, राज कुमारी यांचा जन्म पाकपट्टन, पाकिस्तान येथे झाला.



त्याच्या चार बहिणींचाही जन्म पाकिस्तानात झाला होता. भारताच्या फाळणीच्या वेळी, त्यांचे कुटुंब भारतात स्थलांतरित झाले आणि पंजाबमधील फाजिल्का येथे स्थायिक झाले.



भारतात स्थायिक झाल्यानंतर त्यांचा आणि त्यांच्या दोन भावांचा (रमेश आणि भूषण) जन्म झाला. त्यांचे वडील प्रसिद्ध लाकूड व्यापारी होते. नंतर त्यांचे कुटुंब चंदीगडला गेले आणि देव यांनी डीएव्ही शाळेतून शिक्षण घेतले आणि क्रिकेटचे वर्ग घेण्यासाठी क्रिकेटपटू देश प्रेम आझाद यांच्याकडे सामील झाले.



कपिल देव यांचे शालेय शिक्षण चंदीगडमधील डीएव्ही स्कूलमधून झाले आणि येथूनच त्यांची क्रिकेटमधील आवड निर्माण झाली. विशेष म्हणजे वयाच्या 13 व्या वर्षापर्यंत कपिल देव यांनी पहिला क्रिकेट सामना खेळला नव्हता. 1971 मध्ये क्रिकेट समजून घेण्यासाठी ते देश प्रेम आझादमध्ये सामील झाले.



त्यांनी 1980 मध्ये रोमी भाटिया या उद्योजकाशी लग्न केले आणि या जोडप्याला एक मुलगी आहे, अमिया देव (जन्म 1996 मध्ये).









कपिल देव कुटुंब ( Kapil Dev Family)




वडिलांचे नाव - रामलाल निखंज

आईचे नाव - राज कुमारी लाजवंती

बहिणीचे नाव - पिंकी गिल आणि ३ बहिणी

भावाचे नाव - रमेश (लहान भाऊ), भूषण (मोठा भाऊ)

पत्नीचे नाव - रोमी भाटिया (व्यावसायिक महिला)

मुलांचे नाव - अमिया देवी (मुलगी)








कपिल देव यांची क्रिकेट करियर ( Kapil Dev cricket career)




नोव्हेंबर 1974 मध्ये, त्यांच्या 17 व्या वाढदिवसाच्या दोन महिन्यांनंतर, कपिल देव यांनी त्यांच्या गृहराज्य हरियाणाकडून पंजाबविरुद्ध खेळताना प्रथम श्रेणी पदार्पण केले; जिथे त्यांनी अवघ्या 39 धावांत 6 विकेट घेत पंजाबला केवळ 63 धावांवर रोखले.



मात्र, त्याच वर्षी आपल्या मुलाने क्रिकेट जगत जिंकल्याचे न पाहताच त्यांच्या वडिलांचे निधन झाले.



16 ऑक्टोबर 1978 रोजी, त्यांनी फैसलाबाद येथे पाकिस्तानविरुद्ध खेळून आंतरराष्ट्रीय कसोटी क्रिकेटमध्ये पदार्पण केले.




त्यांची कामगिरी प्रभावी नसली तरी त्यांनी आपल्या वेगवान आणि बाउन्सरने पाकिस्तानी फलंदाजांना थक्क केले.



त्याच दौऱ्यातील तिसऱ्या कसोटी सामन्यात त्यांनी फक्त 33 चेंडूत सर्वात वेगवान कसोटी अर्धशतक झळकावले. 1 ऑक्टोबर 1978 रोजी देवने पाकिस्तानविरुद्ध एकदिवसीय क्रिकेटमध्ये पदार्पण केले, तथापि, सुरुवातीच्या वर्षांत त्यांची एकदिवसीय कामगिरी फारशी चांगली नव्हती. जानेवारी 1979 मध्ये, देवने दिल्लीत वेस्ट इंडिजविरुद्ध केवळ 124 चेंडूत 126 धावांचे पहिले कसोटी शतक झळकावले.




त्यांनी दोनदा 5 विकेट घेणारा भारताचा पहिला वेगवान गोलंदाज म्हणून स्वत:ची ओळख निर्माण केली आणि ऑस्ट्रेलियाविरुद्धची मायदेशात 28 विकेट्स घेऊन मालिका पूर्ण केली.




1979 मध्ये पाकिस्तानने भारताचा दौरा केला तेव्हा ते आपल्या कामगिरीने प्रसिद्ध झाले. त्यांनी भारताला दोन कसोटी सामने जिंकण्यास मदत केली; वानखेडे मुंबई येथे त्यांनी ६९ धावा केल्या आणि पाचव्या कसोटी सामन्यात त्यांनी पहिले १० विकेट घेतले. याच मालिकेदरम्यान, देव 25 सामन्यात 100 टेस्ट विकेट आणि 1000 धावा करणारा सर्वात तरुण क्रिकेटपटू ठरला.




1980-81 मध्ये भारताने ऑस्ट्रेलियाचा दौरा केला तेव्हा देव तिसऱ्या कसोटीपूर्वी मांडीच्या दुखापतीमुळे जखमी झाला होता. त्यांना विश्रांती घ्यावी लागली पण त्यांनी खेळण्याची इच्छा व्यक्त केली आणि संघात समाविष्ट केले आणि आपल्या 28/5 गोलंदाजीने ऑस्ट्रेलियनला आश्चर्यचकित केले. भारताने तो सामना जिंकून मालिका 1-1 अशी सीरीज ड्रॉ केली.




1982 च्या विश्वचषकापूर्वी, भारताने इंग्लंडचा दौरा केला जेथे देवने अत्यंत चांगली कामगिरी केली; एका पराभवात 130 धावा आणि पाच विकेट्सचे शतक केले. त्यांनी 3 सामन्यांची मालिका 292 धावा आणि 10 विकेट्ससह पूर्ण केली आणि मैन ऑफ द सीरीज पुरस्कार जिंकला. त्याच वर्षी भारत पाकिस्तानकडून हरला, तथापि देव आणि मोहिंदर अमरनाथ यांनी चांगली कामगिरी केली.









कपिल देव कॅप्टन म्हणून (Kapil Dev as a Captain)




1983 च्या विश्वचषकापूर्वी, 1982 च्या वेस्ट इंडिज दौऱ्यात सुनील गावस्कर यांच्या जागी कपिल देव यांना भारताचे कर्णधार बनवण्यात आले होते. मात्र, संपूर्ण दौऱ्यात भारताला एकदिवसीय सामन्यात फक्त एकच विजय मिळवता आला.



पण कपिल देव यांच्या नेतृत्वाखाली 1983 च्या विश्वचषकात भारत फक्त दोनच सामने हरले होते; एक ऑस्ट्रेलियाचा आणि दुसरा वेस्ट इंडिजचा.



 कपिल देवने विश्वचषकात झिम्बाब्वेविरुद्ध १७५ धावांची खेळी केली होती. 


कपिल देव यांनी 1983 च्या विश्वचषकात झिम्बाब्वे विरुद्ध 175 धावा केल्या होत्या. 


झिम्बाब्वेविरुद्धच्या सामन्यात त्यांनी अवघ्या 138 चेंडूत 175 धावा करून भारताचा डाव सावरला. भारताच्या अव्वल फळीतील फलंदाजांनी काहीही केले नाही तेव्हा हे शतक आले. त्यांनी किरमाणीसोबत 126 धावांची भागीदारी केली जी पुढील 27 वर्षे अखंड राहिली. त्यांना मैन ऑफ द मैच म्हणून गौरवण्यात आले.








1983 विश्वचषक (1983 World cup) - कपिल देव




उपांत्य फेरीत भारताने इंग्लंडचा सहा गडी राखून पराभव केला आणि अंतिम फेरीत वेस्ट इंडिजचा सामना केला. अंतिम सामन्यात भारत 183 धावांवर ऑल आऊट झाले आणि देवने केवळ 15 धावा केल्या आणि फक्त एक विकेट घेतली, परंतु मदन लाल आणि मोहिंदर अमरनाथ यांच्या चांगल्या गोलंदाजीमुळे भारताने वेस्ट इंडिजला 140 धावांवर रोखले आणि 1983 चा विश्वचषक जिंकला. पहिला विजय मिळवला. विश्वचषकातील 8 सामन्यांमध्ये त्याने 303 धावा केल्या आणि 12 विकेट घेतले.






त्यांच्या नेतृत्वाखाली टीम इंडियाने 1987 च्या विश्वचषकात उपांत्य फेरी गाठली होती पण अंतिम फेरीत पोहोचण्यापूर्वीच इंग्लंडकडून पराभव पत्करावा लागला होता. 1994 मध्ये त्याने क्रिकेटमधून निवृत्ती घेतली.











कपिल देव यांची कामगिरी (Kapil Dev achievements)



कसोटी क्रिकेट - कपिल देव



1994 मध्ये, तो सर रिचर्ड हॅडलीचा विक्रम मोडून जगातील सर्वाधिक विकेट घेणारा गोलंदाज बनला. त्यांचा विक्रम १९९९ मध्ये वेस्ट इंडिजच्या कोर्टनी वॉल्शने मोडला होता.



4000 कसोटी धावा आणि 400 विकेटचा अष्टपैलू दुहेरी पूर्ण करणारा एकमेव खेळाडू.



कारकिर्दीत सर्वाधिक डाव (184) धावबाद न होता, 

100, 200 आणि 300 कसोटी विकेट घेणारा सर्वात तरुण क्रिकेटपटू.



कसोटी डावात 9 विकेट घेणारा एकमेव कर्णधार.






एकदिवसीय क्रिकेट - कपिल देव



1994 मध्ये निवृत्तीपर्यंत सर्वाधिक विकेट घेणारा (253 विकेट)


सर्वाधिक एकदिवसीय धावसंख्या 6 क्रमांकावर फलंदाजी (झिम्बाब्वे विरुद्ध 1983 विश्वचषक)








कपिल देव वाद ( Kapil Dev Controversies )




1999 मध्ये, मॅच फिक्सिंगच्या आरोपांच्या शिखरावर असताना, BCCI चे माजी अध्यक्ष IS बिंद्रा यांनी आरोप केला की कपिल देव यांनी 1994 च्या श्रीलंका दौऱ्यात कमी कामगिरी करण्यासाठी मनोज प्रभाकरला पैसे देऊ केले होते. या आरोपानंतर कपिल देव यांना भारतीय राष्ट्रीय क्रिकेट संघाच्या प्रशिक्षकपदाचा राजीनामा द्यावा लागला होता. मात्र, नंतर हा आरोप फेटाळण्यात आला.



2016 मध्ये, मोठ्या सवलतीच्या दराने कंपनीचे शेअर्स खरेदी केल्याबद्दल ते आयकर तपासणीत आले. विचाराधीन कंपनीची मालकी नोएडा प्राधिकरणाचे स्वामित्व माजी मुख्य अभियंता यादव सिंग यांच्या सहयोगीकडे होती. आयटी विभागाच्या अहवालानुसार, देव आणि त्यांची पत्नी रोमी देव आणि इतर दोघे बिझनेस बे कॉर्पोरेट पार्क्स प्रायव्हेट लिमिटेड नावाच्या कंपनीचे शेअरहोल्डर होते. देव आणि इतरांनी कंपनीचे शेअर्स सुमारे ₹6 कोटींवर आणले, जेव्हा पुस्तकी मूल्यानुसार वास्तविक किंमत ₹32 कोटी होती.








कपिल देव यांना सन्मान मिळाला (Kapil Dev Awards/Honours)




  • अर्जुन पुरस्कार (1979)
  • पद्मश्री (1982)
  • विस्डेन क्रिकेटर ऑफ द इयर (1983)
  • पद्मभूषण (1991)
  • विस्डेन इंडियन क्रिकेटर ऑफ द सेंच्युरी (2002)
  • ICC क्रिकेट हॉल ऑफ फेम (2010)










कपिल देव यांच्या जीवनावर आधारित चित्रपट ('83' Movie)




दिग्दर्शक कबीर खान यांनी कपिल देव यांच्या जीवनावर '83' नावाचा बायोपिक बनवला असून त्यात अभिनेता रणवीर सिंगने मुख्य भूमिका साकारली आहे. कपिल देव यांच्या पत्नी रोमी भाटियाची भूमिका दीपिका पदुकोण साकारली आहे.









कपिल देव यांच्या आयुष्यातील रोचक तथ्य (Kapil Dev unknown facts)




व्हीपी पॉल, डीएव्ही शाळेचे माजी क्रीडा प्रभारी (जिथे देव यांनी प्राथमिक शिक्षण घेतले) एकदा म्हणाले होते – “शाळेच्या वेळेतही ते अविरतपणे कमेंट्री ऐकत असत. कपिल ट्रिपल जम्पर होते आणि त्यांनी शाळेत ज्युनियर स्तरावर पदकही जिंकले होते.



वयाच्या 13 व्या वर्षापर्यंत ते क्रिकेट खेळले नाही.

कपिल देवसोबतच्या पहिल्या भेटीची आठवण करून देताना देशप्रेम आझाद (कपिल देवचे गुरू) म्हणाले होते – जेव्हा कपिल माझ्याकडे क्रिकेट कोचिंगसाठी आला होता, तेव्हा कपिलचा लूक पाहून मी त्याला पहिल्यांदा नकार दिला होता.



जेव्हा राम लाल निखंज (कपिलचे वडील) यांनी आझाद (कपिल देवचे गुरू) यांच्याशी बोलून कपिलला क्रिकेट कोचिंगसाठी संधी देण्याचे आश्वासन दिले, तेव्हा आझाद सिंगने मान्य केले आणि कपिलला त्याचा क्रिकेट सल्ला दिला. कोचिंग क्लासमध्ये घेतला.



क्रिकेटमध्ये त्याची एन्ट्री काल्पनिक पद्धतीने झाली. रविवारी चंदीगडच्या सेक्टर १६ संघात एक खेळाडू कमी होता, त्यानंतर त्या खेळाडूच्या जागी कपिल देवचा समावेश करण्यात आला. कपिलपेक्षा 3 वर्षांनी मोठा असलेला त्याचा मोठा भाऊ भूषण निखंजने कपिलला खूप साथ दिली.



1960 आणि 1970 च्या दरम्यान, पाल क्लब आणि किंग क्राउन क्लब ऑफ चंदीगड यांच्यात सामने खेळले गेले. या सामन्यांमध्ये कपिल देवही खेळायचे. त्या वेळी, चंदीगडच्या सेक्टर 27 मधील एका लोकप्रिय रेस्टॉरंटमध्ये विजेत्यांना चन्ना-पुरी खायला द्यावी असा ट्रेंड होता.




सुनील गावस्कर यांच्या सल्ल्यानुसार, देवने त्यांच्या गोलंदाजीची क्रिया बदलली आणि त्याचा वेग आणि आऊटस्विंग फलंदाजासाठी अधिक धोकादायक बनवण्यासाठी स्टंपच्या जवळ गोलंदाजी करण्यास सुरुवात केली.



1979 मध्ये वेस्ट इंडिजविरुद्धच्या सामन्यात रोमी भाटियाला कपिल देव यांनी सामना पाहण्यासाठी आमंत्रित केले होते. त्या सामन्यात देवने छक्का ठोकून आपले पहिले शतक पूर्ण केले.



1980 च्या दशकात, कपिल देव, इयान बॉथम, इम्रान खान आणि सर रिचर्ड हॅडली यांनी जगातील सर्वोत्तम अष्टपैलू होण्यासाठी स्पर्धा केली.



कपिल देवचे पहिले रणजी कर्णधार डॉ. रविंदर चढ्ढा यांनी एकदा एक प्रसंग सांगितला - 1981 किंवा 1982 मधील हरियाणा विरुद्ध पंजाब सामना जेव्हा राजिंदर घई यांनी कपिल देवला बाद केले पण अंपायरनी अपील नाकारले आणि देवने 193 धावा केल्या. दिवसाच्या शेवटी, घई यांनी अंपायरला विचारले की चुकीचे अंपायरिंग का केली. अंपायरने उत्तर दिले,

"प्रत्येकजण कपिलला पहायला आला आहे, तुला नाही"




184 डावांच्या प्रदीर्घ कारकिर्दीत ते कधीही धावबाद झाले नाही.

निवृत्तीनंतर कपिल देव यांनी व्यावसायिक जगतात पाऊल ठेवले. चंदीगड आणि पाटणा येथे “कॅप्टन रिट्रीट” या दोन रेस्टॉरंट्सच्या मालकीशिवाय, त्यांच्याकडे इतर अनेक व्यवसाय आहेत.




भारत आणि हरियाणा राज्य संघासाठी क्रिकेट खेळण्याव्यतिरिक्त, ते इंग्लंडमधील नॉर्थहॅम्प्टनशायर आणि वूस्टरशायरसाठी काउंटी क्रिकेटही खेळले.



कपिल देव फुटबॉल खेळण्यातही चांगले होते. 1980 च्या दशकात, त्यांनी शाहरुख खानसोबत एक फुटबॉल सामना खेळला, जो त्यावेळी त्यांच्या कॉलेज फुटबॉल संघाचा कर्णधार होते.



1983 क्रिकेट विश्वचषक फायनल दरम्यान, कपिलने सर व्हिव्ह रिचर्ड्सला मिड-विकेटवर पकडले, जे सामन्याचा टर्निंग पॉइंट होता.



ऐंशीच्या दशकात ते टीव्ही जाहिरातींच्या दुनियेतही चर्चेत आले होते. त्यांची पामोलिव्ह शेव्हिंग क्रीम जाहिरात इतकी लोकप्रिय झाली की त्यांच्या वन-लाइनर, “पामोलिव्ह दा जबाब नही” ने त्यांना घरोघरी नाव मिळवून दिले.



1985 च्या सुमारास, त्यांनी 'देव फीचर्स' ही सिंडिकेटेड एजन्सी सुरू केली, तथापि, त्यांना व्यवसायात यश मिळाले नाही आणि व्यवसायात सुरुवातीच्या अपयशानंतर, कपिल म्हणाले, "मी माझे स्वतःचे कार्यालय (बंगाली मार्केट परिसरात) स्थापन केले. मध्य दिल्ली) विकत घेतले. घरून काम केल्यानंतर व्यवसाय वाढला आणि मी काहीतरी वेगळं करायचं ठरवलं."



त्यांच्या संपूर्ण कारकिर्दीत दुखापती आणि तंदुरुस्तीच्या आधारावर त्यांनी एकही कसोटी सामना सोडला नाही.



1994 मध्ये निवृत्तीनंतर, त्यांनी गोल्फ खेळला आणि लॉरियस फाऊंडेशनचे ते एकमेव आशियाई संस्थापक सदस्य होते.



नंतर त्यांच्या कंपनी देव मस्कोने मोहालीतील पंजाब क्रिकेट असोसिएशन स्टेडियममध्ये फ्लडलाइट्स पुरवले आणि फुटबॉल, हॉकी आणि गोल्फमध्ये फ्लडलाइट्सही पुरवले.



2008 मध्ये, त्यांना भारतीय प्रादेशिक सैन्याने लेफ्टनंट कर्नल म्हणून सन्मानित केले.



मे 2017 मध्ये, त्यांनी मादाम तुसाद संग्रहालय, नवी दिल्ली, भारत येथे त्यांच्या मेणाच्या पुतळ्याचे अनावरण केले.



तो "दिल्लगी... ये दिल्लगी", "इकबाल," "चेन खुली की मैं खुली," आणि "मुझसे शादी करोगी" यासह अनेक बॉलीवूड चित्रपटांमध्ये कॅमिओ भूमिकेत दिसला.



देव यांनी 3 आत्मचरित्र लिहिले: "बाय गॉड्स डिक्री" (1985), "क्रिकेट माय स्टाईल" (1987), आणि "स्ट्रेट फ्रॉम द हार्ट" (2004).



पाकिस्तानचे क्रिकेटर बनलेले राजकारणी इम्रान खान यांच्याशी त्यांची चांगली मैत्री आहे. इम्रान खान पाकिस्तानचे पंतप्रधान झाल्यावर कपिल देव यांना शपथविधी सोहळ्यासाठी आमंत्रित करण्यात आले होते, मात्र त्यांनी ते निमंत्रण नाकारले.













कपिल देव संपुर्ण माहीती मराठी | Kapil Dev Information in Marathi

साक्षी मलिक संपुर्ण माहीती मराठी | Sakshi Malik Information in Marathi








साक्षी मलिक संपुर्ण माहीती मराठी | Sakshi Malik Information in Marathi





साक्षी मलिक ही भारतीय महिला कुस्तीपटू आहे. त्याने ब्राझीलमधील रिओ दि जानेरो येथे 2016 च्या उन्हाळी ऑलिंपिकमध्ये कांस्यपदक जिंकले. भारतासाठी ऑलिम्पिक पदक जिंकणारी ती पहिली महिला कुस्तीपटू आहे. याआधी २०१४ मध्ये ग्लासगो येथे झालेल्या राष्ट्रकुल स्पर्धेत भारताचे प्रतिनिधित्व करताना त्याने रौप्य पदक जिंकले होते. 2014 च्या जागतिक कुस्ती स्पर्धेतही त्यांनी भारताचे प्रतिनिधित्व केले. साक्षीचे वडील श्री सुखबीर मलिक जाट हे DTC मध्ये बस कंडक्टर आहेत आणि त्यांची आई श्रीमती सुदेश मलिक या अंगणवाडी सेविका आहेत.



साक्षी मलिक यांचा जन्म 3 सप्टेंबर 1992 रोजी रोहतकजवळील मोखरा गावात एका कुटुंबात जन्मलेली साक्षी लहानपणी कबड्डी आणि क्रिकेट खेळली पण कुस्ती हा तिचा आवडता खेळ बनला. तिच्या पालकांना किंवा तिलाही त्यावेळी कल्पना नव्हती की ती एक दिवस ऑलिम्पिक पदक जिंकणारी भारतातील पहिली महिला कुस्तीपटू बनेल. पदक जिंकल्यानंतर साक्षी म्हणाली, मला ऑलिम्पिक म्हणजे काय हे माहीत नव्हते.



मला खेळाडू व्हायचे होते जेणेकरून मी विमानात बसू शकेन, जर तुम्ही भारताचे प्रतिनिधित्व केले तर तुम्ही विमानात प्रवास करू शकता. त्याच्या मोठ्या भावाचे नाव चॅम्पियन क्रिकेटर सचिन तेंडुलकरच्या नावावर ठेवण्यात आले होते. त्यांच्यापेक्षा दोन वर्षांनी मोठा सचिन त्याला क्रिकेट खेळायला सांगायचे पण त्यांचं उत्तर नाही असायचं. ती हवेत उडणारे विमान पाहायची.



       साक्षी म्हणाली, माझ्या आई-वडिलांनी मला नेहमीच पाठिंबा दिला. कांस्यपदक जिंकल्यानंतर मी त्यांच्याशी बोलले तेव्हा ते आनंदाने रडू लागले. मी म्हणाली, ही वेळ आनंद साजरी करायची आहे. विजयानंतर साक्षीने तिरंगा गुंडाळला आणि तिचे प्रशिक्षक कुलदीप मलिक यांनी तिला उचलून धरले. दोघांनी संपूर्ण सभागृहाला प्रदक्षिणा घातली आणि उपस्थितांनी उभे राहून त्यांचे स्वागत केले.








सराव - साक्षी मलिक




        साक्षी मलिक दररोज 6 ते 7 तास सराव करत होती. ऑलिम्पिकच्या तयारीसाठी ती गेल्या एक वर्षापासून रोहतकच्या 'साई' (भारतीय क्रीडा प्राधिकरण) वसतिगृहात राहात होती. वजन नियंत्रित ठेवण्यासाठी तिला अतिशय काटेकोर डाएट चार्ट फॉलो करावा लागला. कठोर सराव करूनही तिने अभ्यासात चांगले गुण मिळवले आहेत. कुस्तीमुळे त्यांच्या खोलीत सुवर्ण, रौप्य आणि कांस्य पदकांचा ढीग पडला आहे.







आजोबांकडून घेतलेली प्रेरणा - साक्षी मलिक




        साक्षीचे आजोबा बदलुराम हे परिसरातील प्रसिद्ध कुस्तीपटू होते. आजूबाजूच्या परिसरात त्यांची मोठी ख्याती होती. जो कोणी त्यांच्या घरी आला, तो एहतरामसह 'पहलवान जी, नमस्ते' म्हणत त्यांचे स्वागत करायचे. हे ऐकून छोट्या साक्षीचा आनंद भरून येत होता. हळुहळु त्यांच्या मनात पक्के झाले की तीही आपल्या आजोबांसारखा पैलवान झाली तर लोक तीलाही तसाच मान-सन्मान देतील.



        सात वर्षे आजोबांसोबत राहिल्यानंतर साक्षी तिच्या आईकडे परतली. पण तोपर्यंत तिने कुस्तीपटू व्हायचं ठरवलं होतं. तीची इच्छा ऐकून आईला धक्काच बसला. तिच्या वडिलांनी आणि आजोबांनीही साक्षीला विरोध केला, कारण त्यांना भीती होती की ती कुस्तीमुळे तिचे हात पाय मोडेल. सगळ्यांनी साक्षीला खूप समजावलं, पण साक्षी डगमगली नाही. आणि अखेर साक्षीच्या कुटुंबीयांनी तिला कुस्तीचे प्रशिक्षण देण्याचे मान्य केले.








2016 ऑलिंपिक - साक्षी मलिक




        2016 च्या ऑलिम्पिकमध्ये साक्षीने रेपेचेज पद्धतीत कांस्यपदक जिंकले होते. या सामन्यात, ती एका वेळी 5-0 ने पिछाडीवर होती परंतु तिने शानदार पुनरागमन केले आणि अखेरीस 7-5 ने सामना जिंकला. तिने शेवटच्या काही सेकंदात जिंकलेल्या दोन विजयी गुणांना प्रतिस्पर्धी पक्षाने आव्हान दिले होते, परंतु न्यायाधीशांनी त्यांचा निर्णय कायम ठेवला आणि अयशस्वी आव्हानाचा आणखी एक मुद्दा साक्षीच्या खात्यात जोडला गेला, ज्यामुळे अंतिम स्कोअर 8-5 असा झाला.



        2016 च्या ऑलिम्पिकमध्ये भारताचे हे पहिले पदक होते. ती सहकारी महिला कुस्तीपटू विनेश फोगट, बबिता कुमारी आणि गीता फोगट यांच्यासह JSW स्पोर्ट्स एक्सलन्स प्रोग्रामचा एक भाग आहे. मलिकने यापूर्वी ग्लासगो येथील 2014 राष्ट्रकुल स्पर्धेत रौप्य पदक आणि दोहा येथे 2015 च्या आशियाई कुस्ती स्पर्धेत कांस्य पदक जिंकले होते.








पुरस्कार आणि मान्यता - साक्षी मलिक




1. पद्मश्री (2017) - भारताचा चौथा सर्वोच्च राष्ट्रीय सन्मान.



2. राजीव गांधी खेल रत्न (2016) - भारताचा सर्वोच्च क्रीडा सन्मान.



3. एकूण रोख पारितोषिक रक्कम (US$890,000) 5.7% पेक्षा जास्त भारतीय रेल्वे, भारतीय ऑलिम्पिक संघटना, युवा व्यवहार आणि क्रीडा मंत्रालय, दिल्ली सरकार, हरियाणा, मध्य प्रदेश, उत्तर प्रदेश, JSW समूहासह विविध राज्य सरकारे आणि भारतीय राष्ट्रीय लोकदलासह राजकीय गटांपासून खाजगी संस्थांपर्यंत.



4. त्यांच्या नियोक्ता, भारतीय रेल्वेद्वारे राजपत्रित अधिकारी पदावर पदोन्नती.



5. हरियाणा सरकार वर्ग 2 नोकरी ऑफर.



6. हरियाणा सरकारकडून 500 yd2 जमीन अनुदान.








उपलब्धी - साक्षी मलिक




1. सुवर्ण पदक - 2011 - ज्युनियर नॅशनल, जम्मू.


2. कांस्य पदक - 2011 - कनिष्ठ आशियाई, जकार्ता.


3. रौप्य पदक -2011 - वरिष्ठ राष्ट्रीय, गोंडा.


4. सुवर्ण पदक - 2011 - अखिल भारतीय विद्यापीठ, सिरसा.


5. सुवर्ण पदक - 2012 - ज्युनियर नॅशनल, देवघर.


6. सुवर्ण पदक-2012 - जूनि. आशियाई, कझाकस्तान.


7. कांस्य पदक - 2012 - वरिष्ठ राष्ट्रीय, गोंडा.


8. सुवर्ण पदक - 2012 - अखिल भारतीय विद्यापीठ अमरावती.


9. सुवर्णपदक - 2013 - वरिष्ठ राष्ट्रीय, कोलकाता.


10. सुवर्ण पदक - 2014 - अखिल भारतीय विद्यापीठ, मेरठ.






FAQ - साक्षी मलिक



साक्षी मलिकच्या पतीचे नाव काय?


- सत्यव्रत केदन हा भारतीय कुस्तीपटू आहे. 2010 च्या युवा ऑलिम्पिकमध्ये त्याने पहिल्यांदा भारताचे प्रतिनिधित्व केले. त्याने कांस्यपदक जिंकले. त्यानंतर 2014 च्या राष्ट्रकुल स्पर्धेत त्याला रौप्यपदक मिळाले. 2017 मध्ये त्यांना अर्जुन पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले






साक्षी मलिक संपुर्ण माहीती मराठी | Sakshi Malik Information in Marathi

घटस्थापना संपुर्ण माहीती मराठी |  शारदीय नवरात्री | Ghatasthapana Information in Marathi |  Navratri 







घटस्थापना संपुर्ण माहीती मराठी | शारदीय नवरात्री | Ghatasthapana Information in Marathi | Navratri





शारदीय नवरात्री 2022 तारीख कलश स्‍थापना वेळ - शारदीय नवरात्री, देवी दुर्गाच्‍या उपासनेचा सण सोमवार, 26 सप्टेंबरपासून सुरू होत आहे. हिंदू धर्मात नवरात्रोत्सवाला विशेष महत्त्व आहे. 



एकूण चार नवरात्रांमध्ये चैत्र आणि शारदीय नवरात्री अशा देवी माँ घरोघरी निवास करते. या वेळी सोमवारी शारदीय नवरात्रीला प्रारंभ होत असल्याने मातेचे वाहन हत्ती असणार आहे. तथापि, देवीच्या मूर्तीमध्ये सिंह हे नेहमी मातेचे वाहन असल्याचे आपल्याला दिसून येईल. पण नवरात्रीच्या काळात देवी दुर्गा पृथ्वीवर आल्यावर ती वेगवेगळ्या वाहनांतून येते. धार्मिक मान्यतेनुसार नवरात्रीमध्ये देवीचे वेगवेगळ्या वाहनांतून आगमन होणे हे शुभ आणि अशुभ दोन्ही फळांचे लक्षण आहे. यावेळी शारदीय नवरात्रीला मातेचे आगमन आणि प्रस्थान दोन्ही हत्तीवरून होणार आहे.



ज्योतिषांच्या मते, जेव्हा माता दुर्गा हत्ती घेऊन पृथ्वीवर येते तेव्हा ते शुभ चिन्ह मानले जाते. शास्त्रात हत्तीला बुद्धी, ज्ञान आणि समृद्धीचे प्रतीक मानले जाते. अशा स्थितीत देशातील जनतेसाठी अनेक शुभ चिन्हे आणि समृद्धी आणण्याचे लक्षण आहे. देशवासीयांसाठी ही नवरात्र शुभ ठरेल, असे म्हणायचे आहे. चला जाणून घेऊया या नवरात्रीत कलश स्थापनेसाठी कोणता शुभ मुहूर्त असेल, पूजा साहित्य आणि पूजेचे महत्त्व याबद्दल...





शारदीय नवरात्री 2022 तारीख



  • प्रतिपदा तिथीची सुरुवात - 26 सप्टेंबर 2022 सकाळी 03:22 वाजता
  • प्रतिपदा समाप्ती तारीख- 27 सप्टेंबर 2022 सकाळी 03:09 वाजता







कळस स्थापना शुभ मुहूर्त




वैदिक पंचांग गणनेनुसार, 26 सप्टेंबर रोजी देवीची पूजा आणि कलश स्थापनेचा शुभ मुहूर्त सकाळी 06.11 ते 07.51 पर्यंत असेल. दुसरीकडे, या मुहूर्तामध्ये तुम्हाला कोणत्याही कारणाने कलशाची स्थापना करता आली नाही, तर दुसरा शुभ मुहूर्त अभिजीत असेल, जो सकाळी 11.49 ते 12.37 पर्यंत राहील.








नवरात्रीमध्ये माँ दुर्गेच्या वाहनाचे महत्त्व




नवरात्रीच्या उत्सवात माता पृथ्वीलोकात येते आणि घरोघरी स्थापित होऊन आपल्या भक्तांना आशीर्वाद देते. देवी भागवत पुराणात मातेच्या आगमनाविषयी तिच्या स्वारीचे तपशीलवार वर्णन आहे.



शशी सूर्य गजरुधा शनिभौमाई तुरंगमे ।

गुरुशुक्रेच दोलया बुधे नौकाप्रकृतिता ॥



नवरात्रोत्सव सोमवार किंवा रविवारी सुरू झाला तर माता हत्तीवर बसून पृथ्वी ग्रहावर येते. दुसरीकडे नवरात्रीची सुरुवात शनिवार किंवा मंगळवारी झाली तर देवी घोड्यावर स्वार होते. नवरात्र शुक्रवार किंवा गुरुवारी सुरू झाल्यास माता दुर्गा डोलीत स्वार होऊन येते. बुधवारपासून नवरात्रोत्सव सुरू झाला, तर मातेचे वाहन बोटीवर असते. यावर्षी 26 सप्टेंबर 2022 रोजी सोमवारपासून शारदीय नवरात्रीला सुरुवात होत आहे, अशा स्थितीत माता हत्तीवर स्वार होऊन येत आहे, जी अत्यंत शुभ मानली जाते.








शारदीय नवरात्री 2022 कलश/घटस्थापना मुहूर्त




शारदीय नवरात्री 2022 - घटस्थापना मुहूर्त - कालावधी


नवरात्र 2022 - सकाळी 06.11 ते 07.51 - 1 तास 40 मिनिटे







शारदीय नवरात्री 2022



दिवस                  - नवरात्र दिवस - तिथी - पूजा - विधी

26 सप्टेंबर 2022 -  दिवस 1ला - प्रतिपदा - माँ शैलपुत्री पूजा घटस्थापना

27 सप्टेंबर 2022 - दिवस 2 रा - द्वितीया - माँ ब्रह्मचारिणी पूजा

28 सप्टेंबर 2022 - दिवस 3 रा - तृतीया - माँ चंद्रघंटा पूजा

29 सप्टेंबर 2022 - दिवस 4 था - चतुर्थी माँ कुष्मांडा पूजा

30 सप्टेंबर 2022 - दिवस 5 वा - पंचमी माँ स्कंदमाता पूजा

01 ऑक्टोबर 2022 - दिवस 6 वा - षष्ठी माँ कात्यायनी पूजा

02 ऑक्टोबर 2022 - दिवस 7 वा -सप्तमी - माँ कालरात्री पूजा

03 ऑक्टोबर 2022 - दिवस 8 वा - अष्टमी - माँ महागौरी दुर्गा महाअष्टमी पूजा

04 ऑक्टोबर 2022 - दिवस 9 वा - नवमी - माँ सिद्धिदात्री दुर्गा महा नवमी पूजा

05 ऑक्टोबर 2022 - दिवस 10 वा - दशमी - नवरात्री दुर्गा विसर्जन, विजय दशमी







शारदीय नवरात्रीमध्ये काय करावे आणि काय करू नये



शारदीय नवरात्री 2022 -  नवरात्री 


काय करावे - सात्विक भोजन, स्वच्छता, देवीची पूजा, भजन-कीर्तन, जागर, मंत्र, देवीची आरती


काय करू नये - कांदा, लसूण, दारू, मांस-मासे सेवन, मारामारी, भांडणे, कलह, कलह, काळे कपडे आणि चामड्याच्या वस्तू घालू नका, दाढी, केस आणि नखे कापू नये







शारदीय नवरात्रीच्या 9 दिवसात 9 देवींचे 9 बीज मंत्र




शारदीय नवरात्रीच्या दिवशी - देवी - बीज मंत्र


पहिला दिवस - शैलपुत्री - ह्रीं शिवाय नमः।

दुसऱ्या दिवशी - ब्रह्मचारिणी - ह्रीं श्री अंबिकाय नमः ।

तिसर्‍या दिवशी - चंद्रघण्टा - ऐं श्री शक्तिय नमः.

चौथा दिवस - कुष्मांडा - ऐं ह्रीं देवाय नमः ।

पाचव्या दिवशी - स्कंदमाता - ह्रीं क्लेम स्वामिन्यै नमः।

सहाव्या दिवशी - कात्यायनी - क्लीं श्री त्रिनेत्राय नमः.

सातव्या दिवशी - कालरात्री - क्लीं ऐं श्री कालिकाय नमः।

आठव्या दिवशी - महागौरी - श्री क्लीम ह्रीं वरदाय नमः.

नवव्या दिवशी - सिद्धिदात्री - ह्रीं क्लीं ऐं सिद्धये नमः ।








नवरात्रीच्या दिवसानुसार भोग



शारदीय नवरात्री 2022 - नवरात्रीचे दिवस - देवीचा भोग


पहिला दिवस - माता शैलपुत्री देवी - देशी तूप

दुसऱ्या दिवशी - ब्रह्मचारिणी देवी - साखर, पांढरी मिठाई, साखर मिठाई आणि फळे

तिसरा दिवस - चंद्रघंटा देवी - मिठाई आणि खीर

दिवस 4 - कुष्मांडा देवी - मालपुआ

पाचव्या दिवशी - स्कंदमाता देवी - केळ 

सहाव्या दिवशी - कात्यायनी देवी - मध

सातवा दिवस - कालरात्री देवी - गूळ

आठव्या दिवशी - महागौरी देवी - नारळ

नववा दिवस - सिद्धिदात्री देवी - डाळिंब आणि तीळ







शारदीय नवरात्री 2022 चा शुभ योग




शारदीय नवरात्री 2022 - नवरात्रीच्या दिवशी - शुभ योग


पहिला दिवस - माता शैलपुत्री देवी - सर्वार्थ सिद्धी योग आणि अमृत सिद्धी योग

दुसरा दिवस - ब्रह्मचारिणी देवी --

तिसरा दिवस - चंद्रघंटा देवी --

दिवस 4 - कुष्मांडा देवी - रवि योग

पाचवा दिवस - स्कंदमाता देवी - सर्वार्थ सिद्धी योग

6 वा दिवस - कात्यायनी देवी - रवि योग

सातवा दिवस - कालरात्री देवी - सर्वार्थ सिद्धी योग

आठवा दिवस - महागौरी देवी - रवि योग

नववा दिवस - सिद्धिदात्री देवी --






शारदीय नवरात्री 2022, घटस्थापना साठी पूजा साहित्य



शारदीय नवरात्री 2022 -  

नवरात्री - कलश, 



घटस्थापना साठी पूजा साहित्य - 

मातेचा फोटो

7 प्रकारचे तृणधान्ये

मातीचे भांडे

पवित्र माती 



घटस्थापना साठी पूजा साहित्य - 

गंगाजल

आंबा किंवा अशोकाची पाने

सुपारी

किसलेले नारळ

अखंड

लाल ड्रेस

फूल

 






नवरात्रीत माँ दुर्गेच्या नऊ रूपांची पूजा केल्याने फायदा होतो




दिवस - नवरात्र दिवस - तिथी - पूजा-विधी


26 सप्टेंबर 2022 - नवरात्रीचा पहिला दिवस - प्रतिपदा - देवी शैलपुत्रीच्या उपासनेने चंद्रदोषाची समाप्ती होते.


27 सप्टेंबर 2022 - नवरात्रीचा दुसरा दिवस - द्वितीया - ब्रह्मचारिणी देवीच्या उपासनेने मंगल दोष समाप्त होतो.


28 सप्टेंबर 2022 - नवरात्रीचा दिवस 3 - तृतीया - देवी चंद्रघंटा पूजेने शुक्र ग्रहाचा प्रभाव वाढतो.


29 सप्टेंबर 2022 - नवरात्रीचा दिवस 4 - चतुर्थी - माँ कुष्मांडाची उपासना केल्याने कुंडलीतील सूर्य ग्रह बलवान होतो.


30 सप्टेंबर 2022 - नवरात्रीचा दिवस 5 - पंचमी - देवी स्कंदमातेची उपासना केल्याने बुध ग्रहाचा दोष कमी होतो.


 01 ऑक्टोबर 2022 - नवरात्रीचा दिवस 6 - देवी कात्यायनीच्या उपासनेने गुरु ग्रह मजबूत होतो.


02 ऑक्टोबर 2022 - नवरात्रीचा 7वा दिवस - कालरात्री देवीच्या उपासनेने शनिदोष समाप्त होतो.


03 ऑक्टोबर 2022 नवरात्रीचा 8वा दिवस - महागौरी देवीची उपासना केल्याने राहुचा वाईट प्रभाव नाहीसा होतो.


04 ऑक्टोबर 2022 - नवरात्रीचा दिवस 9 - देवी सिद्धिदात्रीच्या उपासनेने केतूचा प्रभाव कमी होतो.












घटस्थापना संपुर्ण माहीती मराठी | शारदीय नवरात्री | Ghatasthapana Information in Marathi | Navratri

याची सदस्यता घ्या: पोस्ट (Atom)